De lange busreis van LuangPrabang naar de Hoofdstad Vientiane begon lekker. Er was mij verteld dat ik om 18:30 zou worden opgehaald van het hostel. Ik was op mijn dooie gemak wat broodjes aan het inslaan voor een 10-uur durende busreis op bochtige, slechte wegen en was ook even langs een apotheek geweest om te zien of ze iets hadden wat mij zou helpen om in te slapen. Ik was om 18:00 terug bij het hostel waar ik opeens een tuktuk in moest, want de bus vertrok om 18:30.

Goed. Raccen naar het busstation waar ik in een ‘VIP-bus’ naar mijn eind bestemming zou worden gereden. Helaas was deze VIP-bus niet zo VIP als de Thaise. Ik vermoed dat het VIP gedeelte in Laos overeenkomt met “we stauwen de bus niet helemaal nokkie vol met spullen” (Dat gebeurde tijdens een andere busreis,die blogpost komt nog). Echt comfortabel was het niet. We vertrokken wel keurig optijd en voordat ik het wist zat ik al op de weg. Heuvel op. Heuvel af. Bocht links, rechts. Groot gat in wegdek hier. Het zou een lange busreis worden… Af en toe waren er plaspauzes, waar de bus ook werd afgekoeld met water. Die kreeg er van langs op alle heuvels!

De grote koplampen verlichten de huizen aan de zijkant van de weg. Vaak van gevlochten bamboe-matten waar, zover ik kon zien, een enkele lamp hing die het huis verlicht. Dat was wel weer een nederige ervaring.

Laos is een erg arm land, een van de armste landen in ZO Azie (Cambodia is nog veel armer) en Toerisme is de tweede belangrijkste inkomsten bron voor Laos, en dit land is pas open voor toeristen sinds 1990!

Mijn knieen werden geplet door een stoel voor mij. de Lao’se kerel die naast me zat kwam voor mij in de weer en sprak de kerel voor me aan of hij zijn stoel iets naar voren kon zetten. Dat nam ik aan tenminste, want dit was natuurlijk allemaal in Lao. Ik was hem in ieder geval erg dankbaar. Na een tijd maar besloten om die ene slaappil in te nemen en de het zal wel gewerkt hebben want de 10 uur waren snel voorbij.

Vientiane is misschien wel de meest relaxte hoofdstad in de wereld. Alsof er niks gebeurt hier. Om eerlijk te zijn vond ik het maar een beetje saai. Ik was van plan om snel al door te trekken, todat ik las over een mediatie die werd gehouden in een van de tempels in het bos de volgende avond. Nachtje bijgeboekt en om wat te doen te hebben ben ik de volgende ochtend met de fiets naar het COPE bezoekerscenter gegaan. Dit was een hele heftige ervaring en elke keer dat ik hier aan terug denk, wellen er tranen op.

COPE staat voor “Cooperative Orthotic and Prosthetic Enterprise” en maakt artificiële ledematen, geeft physiotherapie en ergotherapie aan slachtoffers van Unexploded Ordnances (UXO’s). En dat is hard nodig.

Tijdens de geheime oorlog in 53-75 heeft de CIA een geschatte 270 million clusterbommen op Laos gedropt (plus meer aan ‘normale’ bommen) en experts schatten dat 30% niet is afgegaan (UXO). Het ergste is dat clusterbommen zijn gemaakt met het hoofddoel zoveel mogelijk slachtoffers te maken. Andere bommen zijn meestal ontworpen om vervoersmiddelen uit te schakelen, gebouwen, etc en hebben natuurlijk menselijke slachtoffers, maar zijn in principe niet gemaakt om zoveel mogelijk slachtoffers te maken. Deze clusterbommen wel dus. En er liggen nog steeds veel van deze “bombies”, zoals de localen ze noemen, in Laos. Explosie gevaarlijk, aan het wachten totdat bijvoorbeeld een kind ze oppakt…

In het bezoekerscentrum in COPE hadden ze een aantal hele informatieve displays. Zoals hoe gewoon het voor de locale dorpelingen het is om met deze oorlog Relikwieën te leven. Ze maken van de bommen olielantaarns, potten om in te koken, speelgoed, plantenbakken en veel meer.

Er hingen kleien bombies in een kunstwerk dat een beeld gaf van de regen aan clusterbommen die op een gebied viel wanneer er een bom werd losgelaten op Laos. Allerlei verschrikkelijke statistieken over de geheime oorlog. Zoals, Laos schijnt het meest gebombadeerde land in de geschiedenis te zijn per capita (bron en meer info).

Er hingen oude artificiële ledematen van mensen die nieuwe hadden gekregen van COPE.

Het meest aangrijpende deel was een korte documentaire/interview op een TV die in de namaak-shop stond waar het op was genomen. Metaal van de bombies is kostbaar en kan tot 4x een gemiddeld jaarsalaris opbrengen. “Hamm” was een 9-jarig jongetje die zijn familie wou helpen. Een moeder en vader vertelt over hun zoon:

“Het was de eerste keer dat hij, met twee vrienden, met volwassenen meeging met een metaaldetector”.

De volwassenen leggen de gevaarlijke UXO’s opzij. Hamm en zijn vrienden waren nieuwsgierig en spelen met de bommen. Een van de vrienden sloeg twee bombies tegen elkaar (een bombie is ongeveer zo groot als een tennisbal) en een explosie volgt. Hamm keek toe en werd in zijn zij geraakt door rondvliegend metaal. Zo erg dat zijn zij open lag. Dorpelingen hoorden de knal en halen de ouders op. Hamm’s vader vindt hem. “Vader, breng me naar een ziekenhuis. Ik wil niet dood”. Ze moesten een truck huren om naar een ziekenhuis te gaan. Aangekomen in een klein provinciaal ziekenhuis werd ze verteld dat er geen vloeistoffen zijn en geen bloed. Ze konden hem niet helpen. Tweede ziekenhuis ook niet. Ze konden niks voor hem doen. Ze moesten hem weer naar huis nemen. Thuis aangekomen, vroeg de moeder of ze wat water kon halen voor hun zoon. De vader antwoordde: ”Het heeft geen zin meer”. Hamm was zojuist in zijn armen gestorven. Toen de moeder klaar was met haar verhaal, barste ze uit in een oncontroleerbare huilbui…

Ik deed mijn best om de rest van de dingen te bekijken, maar moest naar buiten om lucht te scheppen na dit verhaal. Mijn lunch opgegeten dat ik op een lokale markt had gekocht en wat water te drinken. Ik ben terug gegaan om wat geld te doneren en ik heb een klein sleutelhanger-poppetje gekocht (waarvan 100% van de opbrengst ook naar COPE gaat), die nou aan mijn cameratas hangt.

COPE helpt niet alleen slachtoffers van de UXO’s, maar ook met aangeboren afwijkingen en ziektes. Het COPE bezoekerscentrum is erg goed opgezet. Het geeft informatie zonder deze rooskleurig weer te geven of te verbloemen. Het is vooral gefocust op het positieve. Zo hangen er ook allerlei inspirerende verhalen over mensen die nou weer min-of-meer volledige levens kunnen lijden met hulp van hun nieuwe ledematen en hulpmiddelen van COPE.

Doneren aan COPE kan hier (volgensmij alleen met Creditcard)

Ik was blij met mijn fietsje. Even heerlijk kunnen fietsen naar de volgende bestemming: Wat Sok Paluang. Ook wel bekent als de bostempel van Vientiane. Hier zou een meditatie sessie worden gehouden door monniken in de tempel zelf. Het was even zoeken in welke van de gebouwen het nou echt was, maar uiteindelijk spotte ik de oranje gewaden en een aantal “falang”. Kon niet missen. De monniken waren erg gebrand op het verbeteren van hun Engels en gingen graag in gesprek met de touristen die daar aanwezig waren. Na een tijdje klonk er een kleine gong, het teken dat de meditatie op het punt stond om te beginnen. De monniken verzamelde zich voor ons en gingen zitten en we kregen een korte uitleg over de meditatie: 20 minuten zitmeditie, 15 minuten loopmeditatie en weer 14 minuten zitmeditatie. Uitleg over ademhaling, hoe bewust je te zijn over je lichaam, etc.

Na afloop was er een korte Q&A waar je de monniken van alles kon vragen over Boeddha en het boeddhisme.

Na alle ervaringen van de dag en het vele gefietst, heb ik mezelf een lekker fruitshake gekocht aan de oevers van de Mekong.

In de volgende post hobbel ik drie dagen op een kleine semi-automatische scooter over de binnenwegen van Laos. De fameuze Thakek-Loop!